Er zijn veel verschillende “diëten” met veel overeenkomsten. Zo zijn ze vaak caloriebeperkend en eenzijdig. Daarbij ligt de nadruk vaak op eiwitten, koolhydraten of vetten. Hierbij leer je helaas niet wat gezond eten is waardoor je binnen een paar weken (soms zelfs dagen) gewoon weer aankomt. Zie het jojo-effect voor meer informatie hierover.
In dit stukje zal ik de verschillende soorten diëten kort bespreken en de grootste voor- en nadelen behandelen.
Wat is een dieet?
Een dieet is een voedingspatroon die om medische redenen aan specifieke eisen moet voldoen ten behoeve van 1 persoon (bij bijvoorbeeld een voedselallergie of nierproblemen). Deze wordt samengesteld door een diëtist. In de volksmond wordt echter ieder eetpatroon waarmee mensen proberen af te vallen een dieet genoemd. In dit stukje zal ik deze term dan ook zo gebruiken.
Caloriebeperkend en crashdiëten
Eigenlijk is elk dieet wel caloriebeperkend, maar het ene dieet is extremer dan het andere. Zo heb je minimaal 1200 calorieën nodig om al je voedingsstoffen (=eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen) binnen te krijgen. Supplementen kunnen hierbij helpen, maar ons lichaam neemt voedingsstoffen veel beter op uit gezonde voeding. Supplementen kunnen ook nog eens voor problemen zorgen als ze hooggedoseerd zijn en we dan juist te veel vitamines en mineralen binnen krijgen.
Caloriebeperkende diëten met minder dan 1000 calorieën worden crashdiëten genoemd. Een bekend voorbeeld hiervan is het Cambridgedieet. In de extreemste versie hiervan krijg je maar 500 calorieën per dag binnen!
Om af te vallen is het is nodig om gemiddeld minder calorieën binnen te krijgen dan je verbruikt, maar van (crash)diëten gaan 95% van de mensen alleen maar jojo-en. Gemiddeld 0.5 tot 1 kg per week afvallen is snel genoeg. Zeker als je het er ook blijvend af wilt houden. Hiernaast is het tellen van calorieën minder nauwkeurig dan je denkt.
Eiwitrijk
Eiwitten vullen goed, dit maakt het gemakkelijk om zonder honger af te vallen. Maaltijdvervangers gebruiken dit vaak. Ook het Atkins en Dr. Frank dieet zijn bijvoorbeeld erg eiwitrijk. Daarbij zijn de meeste eiwitrijke diëten ook koolhydraatarm.
Koolhydraatarm
Koolhydraten worden onterecht als dikmakers gezien. De vezelrijke varianten (zoals volkoren granen, noten en zaden, peulvruchten en natuurlijk groente en fruit) zijn juist hartstikke gezond en bevatten onmisbare voedingsstoffen. Suiker, ook een koolhydraat, is natuurlijk niet zo bevorderlijk voor de lijn.
Koolhydraatarme diëten zijn vaak erg vet en/of eiwitrijk waardoor ze goed vullen. De kans op honger is dan ook erg klein. Atkins en EenKiloPerWeek zijn hier bekende voorbeelden van.
Vetarm
Vet bevat de meeste calorieën van alle voedingsstoffen. Door vetarm te eten krijg je dus minder calorieën binnen. Ons eten moet echter minimaal uit 20% vet bestaan om vitamines A, D, E en K goed kunnen opnemen en vetarme diëten leiden vaak voor extra honger. Het koolsoepdieet en ziekenhuisdieet zijn hier bekende voorbeelden van.
Conclusie
Het voordeel van dit soort diëten is dat ze vaak erg effectief zijn. Vooral als je even snel een paar kilootjes kwijt wilt om in je feestkleding of bikini te passen. Diëten zorgen voor een snel resultaat wat in 95% van de gevallen echter weer even snel, of zelfs sneller, weer weg is.
Dit zijn de nadelen:
- vaak prijzig (soms wel 100-en euro’s per maand).
- ongezellig (je kan vaak niet gezellig met anderen mee-eten).
- saai en ingewikkeld (er zijn vaak verboden producten).
- honger (vooral bij vetarme en extreem caloriebeperkende diëten).
- eenzijdig.
- moeilijk vol te houden wegens de bovenstaande redenen.
- maar 5% van de dieeters weet het gewicht er na 3 jaar nog af te houden door het jojo-effect.
- spierafname en soms zelfs botafname door de voedingsstoffen tekorten.
- lichamelijk ongemakken zoals; humeurigheid, constipatie, winderigheid, duizeligheid, verstoorde menstruatie, spierkrampen, slechte adem, misselijkheid, haarverlies, hoofdpijn, spierzwakte, vermoeidheid, sufheid en concentratieproblemen.
- kans op nierproblemen (extreem eiwitrijke diëten).
- grotere kans op hart- en vaatziekten (dit komt o.a. door het jojo-en en het voedingsstoffengebrek van vele diëten).
Zoals je ziet zijn diëten erg gelimiteerd en het enige wat op lange termijn werkt is om je leefstijl te verbeteren.
De simpelste manier is om dit stapsgewijs te doen, zodat je er makkelijk aan kunt wennen.
Focus bijvoorbeeld de ene week op het dagelijks eten van voldoende groente en ga de week erop ook iedere avond bijtijds naar bed (zie slaap(problemen voor de redenen dat dit zo belangrijk is om af te vallen), let de week erop ook wat meer op je fruitinname etc.
Beperk de hoeveelheid die je per dag eet ook slimmer zodat je alles binnenkrijgt wat je nodig hebt zonder honger te krijgen en vermijd inactiviteit zodat je ongemerkt meer beweegt.
Kom je er zelf niet helemaal uit? Maak dan vandaag nog een afspraak.